Een menselijke topprestatie, maar wat betekent ze?

Ik zou het op de eerste plaats een krachttoer noemen, dit hoogst originele boekje (amper 175 blz) over het leven van zes mensen, vier mannen en twee vrouwen, in een internationaal ruimtestation.

Vier astronauten, twee kosmonauten: hun nationaliteiten overspannen de hele wereld en grenzen gelden hier niet. Anton en Roman zijn Russen, Shaun is een Amerikaan, Pietro een Italiaan, Nell een Britse, Chie een Japanse.

Hun dagen zijn goed gevuld met wetenschappelijke experimenten terwijl ze tegen 28.000 km per uur in cirkels om de aarde zoeven. Veertien keer in één aardse dag zien ze de zon op- en ondergaan. Ze zijn gewichtloos, glijden door tijdzones, botsen tegen elkaar aan, voorwerpen zweven, er is geen ‘boven’ of ‘onder’.

Ze blijven negen maanden in de ruimte terwijl het leven op aarde verder gaat en zij er geen deel aan kunnen hebben. Een moeder sterft, een huwelijk staat op springen, iemand wordt misschien ziek en zij hebben geen mogelijkheid om erbij te zijn, te troosten of dingen ‘live’ uit te praten.

Het begrip ‘tijd’ en ‘ruimte’ vervaagt, ze bevinden zich letterlijk in een blikken doos in het grote niets. Wat ze zien, de aarde vanuit de ruimte, is prachtig en verbluffend en Harvey heeft een uiterst rijke taal om dat te beschrijven (ik las het boek in het Nederlands).

Er zijn zowel wetenschappelijke als lyrische en filosofische passages. Je ‘leert’ ontzettend veel over hoe zo’n leven georganiseerd wordt (eten, drinken, slapen, zich ontlasten, afval kwijtraken… hoe gaat dat eigenlijk? De auteur heeft zeer veel bronnen gebruikt!) maar tegelijk zijn de poëtische beschrijvingen prachtig en doen ze ons nadenken over de betekenis van ons leven op aarde.

Is die eeuwige nieuwsgierigheid van de mens nodig, positief, overmoedig, nuttig, of niet?

Is die ‘ruimtelust’ zinvol? Moeten we niet eerst beter zorgen voor onze eigen planeet?

Shaun vraagt zich af “Waarom zou je dit doen? Proberen te leven waar je nooit kunt gedijen (…) terwijl er een perfecte aarde voorhanden is (…)? P. 65

Een intrigerend, zeer origineel, in een schitterende stijl geschreven boek dat uitnodigt om te herlezen. Het kreeg de prestigieuze Booker Prize in 2024. Wetenschappelijke nieuwsgierigheid is wel een vereiste.