Urgent geopolitiek inzicht om de wereld beter te begrijpen.

Dit boek dateert van 2024 maar is actueler dan ooit. Anne Applebaum levert trefzeker en compact een overzichtelijk en begrijpelijk inzicht in wat ze 'Autocratie bv' noemt: het netwerk van en tussen alle tirannen en autocraten wereldwijd die geen enkele waarde delen behalve de ijzeren wil om te blijven hun bevolkingen onderwerpen ten voordele van de eigen macht en ten voordele van het eigen gewin en dat van hun persoonlijke entourage.

Ze analyseert hoe dat netwerk organisch tot stand is gekomen en hoe het blijft bestaan. Hoe de onderdelen van dat netwerk geleerd hebben uit het verleden, uit fouten en uit successen. Hoe ze met een eigen woordenschat en discours de wereld indelen en beheersen. Hoe ze strategieën en tactieken testen en toepassen. En daarmee sterker staan dan ooit.

Ook ons eigen aandeel in de ondermijning en de verzwakking van de democratieën en de democratische bewegingen wereldwijd, ontbreekt niet. Waarmee meteen ook geduid wordt op de antwoorden en de oplossingen.

Zowel het inzicht in het ontstaan en de werking van Autocratie bv als het inzicht in ons eigen aandeel in de bedreiging van onze democratie is verontrustend. Toch richt Applebaum zich expliciet in haar aanhef 'voor de optimisten' tot diegenen die de kracht hebben, de ambitie en het geloof in een betere wereld. Het is meteen ook een oproep, lijkt het me. Democratie is geen natuurwet. De universele verklaring van de rechten van de mens kwam er pas na een van de ellendigste wereldconflicten. Dit is een permanent na te streven ideaal. Zonder ons daar actief voor in te zetten, zullen we het niet bereiken. Erger nog, we moeten ons er van bewust zijn dat ons democratisch model onder druk staat en terrein verliest. Want meer dan ooit vinden de tegenkrachten elkaar in gemeenschappelijke belangen.

Dit is een belangrijk boek. Dit boek brengt verontrustend geopolitiek mondiaal inzicht op het moment dat kantelpunten bereikt worden. Je voelt de onzekerheid en het wankelen van die kantelpunten bijna in je ingewanden. Dan is inzicht en begrip belangrijker dan ooit.