Hoe de historische koningin Cleopatra uitgroeide tot een mythisch en veelzijdig icoon
Le mystère Cléopâtre is het officiële tentoonstellingsboek bij de expositie "Le mystère Cléopâtre" in het Institut du monde arabe van Parijs.
De catalogus is opgebouwd rond de vier grote lijnen van de tentoonstelling.
- De historische Cleopatra: haar dynastieke achtergrond, haar politieke rol, haar relaties met Rome.
- De legende: hoe de antieke bronnen, literatuur, Romeinse en Arabische schrijvers, beeldspraak en propaganda hebben bijgedragen aan de constructie van een controversiële reputatie.
- De artistieke weergave: hoe schilderkunst, beeldhouwkunst, theater, opera, film, mode, strips, reclame, mediacultuur, en recent ook digitale media en AI, gebruik maken van haar beeld, haar verhaal, en hoe die beelden veranderen doorheen de tijd.
- Cleopatra als icoon in de actuele symboliek: haar rol in nationale identiteit, in feministische herlezingen, in postkoloniale kritiek, in hedendaagse cultuur. De wijze waarop haar persoon wordt gerecupereerd in verschillende tijden en contexten.
Na het bezoeken van een tentoonstelling vind ik het altijd de moeite om de bijbehorende catalogus in alle rust grondig te lezen. Je geniet als het ware een tweede maal van de expositie. Het tentoonstellingsboek Le mystère de Cléopâtre is een rijk geïllustreerd, verzorgd en ambitieus werk dat erin slaagt de verschillende gelaagdheden rond Cleopatra te belichten. Voor wie geïnteresseerd is in zowel geschiedenis als de manier waarop verhalen (beelden, literatuur, populaire cultuur) vorm krijgen, biedt de catalogus een uitstekende inleiding én verdieping. Voor specialistisch onderzoek zal men soms verder moeten kijken, maar als algemene synthese vind ik dit boek bijzonder geslaagd.