Waarom verhalen zo krachtig zijn en hoe ze precies werken

The Science of Storytelling (2019) van Will Storr is een diepgravend en tegelijk toegankelijk non-fictieboek dat onderzoekt waarom verhalen zo krachtig zijn en hoe ze precies werken. Het boek combineert inzichten uit de psychologie, neurowetenschap en narratieve structuur om te laten zien hoe ons brein verhalen verwerkt en waarom ze zo'n fundamentele rol spelen in ons leven.

Will Storr stelt dat mensen verhalen niet zomaar leuk vinden - we denken in verhalen. Onze hersenen creëren voortdurend een intern narratief om onszelf, anderen en de wereld te begrijpen. Dit maakt het vertellen van verhalen tot een van de krachtigste middelen om betekenis over te brengen. "We don't just tell stories. Stories tell us."

In tegenstelling tot wat veel klassieke schrijfhulpmiddelen suggereren (zoals 'plot boven alles') legt Storr de nadruk op het personage. Verhalen gaan volgens hem niet primair over wat er gebeurt, maar over wie het meemaakt en waarom dat belangrijk is voor het personage. Elk personage heeft een 'Story Self', een onbewust verhaal dat ze over zichzelf geloven. Conflict ontstaat wanneer dit innerlijke verhaal niet meer strookt met de realiteit.

Een goed verhaal toont verandering. Niet alleen verandering in omstandigheden, maar - belangrijker - een innerlijke transformatie van het hoofdpersonage. Verhalen zijn in feite miniatuursimulaties van hoe mensen kunnen veranderen.

De menselijke geest ziet zichzelf als consistent en logisch, maar in werkelijkheid bestaat het zelfbeeld uit gebroken stukjes, aannames en verdraaiingen. Goede verhalen maken daar gebruik van door personages te confronteren met deze tegenstrijdigheden.

Storr verzet zich tegen starre storytelling-formules als vaste leidraad. In plaats daarvan biedt hij een psychologisch raamwerk waarmee je begrijpt waarom bepaalde structuren vaak werken, maar moedigt hij aan tot creativiteit en authenticiteit.

Dit intrigerende boek is nuttig voor schrijvers die verhalen willen maken die psychologisch kloppen én voor lezers die willen begrijpen waarom ze geraakt worden door verhalen.

The Science of Storytelling is geen standaard schrijfhandleiding, maar een intelligent en origineel werk dat fundamentele vragen stelt over wat een verhaal is, waarom we verhalen vertellen, en hoe we als mensen in essentie door verhalen worden gevormd. Het is zowel inspirerend als praktisch, met talrijke concrete voorbeelden uit beroemde verhalen én met filosofische diepgang.

Wil je een krachtiger verhalenverteller worden, dan is dit boek een uitstekende gids.

(Laten we hopen dat de uitzonderlijk snel evoluerende artificiële intelligentie de mens in dit domein niet overbodig zal maken...)