Letterlijk en figuurlijk brandend actueel.
Als er 1 iets duidelijk wordt in de dagelijkse berichtgeving over het actuele conflict in de kern van het Midden Oosten, laat staan in de stroom van meningen en scheldpartijen op sociale media, dan is het wel het gebrek aan kennis over de regio en alle mogelijke wortels en vertakkingen die de voedingsbodem zijn van de meervoudige conflicten.
Dat gebrek aan kennis weegt ook bij mezelf op mijn vermogen tot inschatting laat staan het beoordelen van de situatie. Het weegt ook op het eigen optimisme-pessimisme, hoop-wanhoop, en begrip-onbegrip voor deze of gene partij. Dan is dit boek van Koert Debeuf een grote, om niet te zeggen onmisbare hulp. De auteur, VUB-professor Internationale Politiek en Midden-Oosten en Research Fellow aan de Universiteit van Oxford is een autoriteit op dit vakgebied en dus de ideale intellectuele gids doorheen dit historische en actuele mijnenveld. Hij woonde ook in de cruciale jaren 2011-2016 (Arabische Lente) in Caïro.
Dat hij er in slaagt om de ambitieuze vraag van de titel in te vullen met amper 200 bladzijden is een huzarenstuk. Dit maakt het daarom niet makkelijk want de veelheid aan informatie is enorm. Maar door dit te doen in een gedisciplineerd beperkt formaat, heeft niemand nog het excuus om zijn of haar mening over het Midden Oosten te ventileren op basis van gemeenplaatsen en vooroordelen. De lectuur van dit boek zou verplicht moeten worden aan elkeen die zich permitteert om een stem in het debat te hebben. Meer nog, de inhoud van dit boek is de ideale basis om rationeel en beheerst het debat met elkaar aan te gaan. Dat dit boek niet meer weerklank krijgt in de grote media is een raadsel en een tekort.
Het boek levert de lezer een traject op dat via opsomming van feiten en gebeurtenissen begrip brengt over de vraag hoe het ooit (en letterlijk in godsnaam) zover is kunnen komen. Het vreselijke kluwen dat aan de basis ligt van de actualiteit is echter geen excuus voor intellectuele passiviteit met een uitspraak als 'het is ingewikkeld'. Het is nog ingewikkelder dan je dacht voor je begon te lezen. Maar de kracht van het boek zit hem in het bijzonder op het einde door duidelijk te stellen dat er 'maar één enkele weg vooruit is: een weg naar meer dialoog en meer begrip'. Dit boek maakt dat mogelijk.
